CIE 颜色空间学习笔记(一)

目录

  1. CIE 简介
  2. CIE 1931 XYZ 颜色空间
  3. CIE 1931 xy
  4. CIE 1976 u'v' 色度图
  5. CIE-LAB
  6. CIE-LUV
  7. 实际应用
  8. 标准转换
  9. 常用数值表
  10. 总结

CIE 简介

什么是 CIE?

  • CIE = Commission Internationale de l'Éclairage(国际照明委员会)
  • 成立于 1913 年,是颜色科学和技术的国际权威组织
  • 定义了标准化的颜色空间和测量方法

核心概念

  • 色度:颜色的色调和饱和度
  • 亮度:颜色的明暗程度
  • 色度图:二维平面上的颜色表示
  • 颜色空间:三维空间中的颜色表示
  • 色度坐标:颜色空间中的坐标

CIE 1931 XYZ 颜色空间

基本概念

  • X, Y, Z:三个虚拟的原色
  • Y:代表亮度分量
  • X, Z:代表色度分量

特点

  • 基于人眼视觉特性
  • Y 分量与人眼亮度感知线性相关
  • 所有真实颜色都有正坐标值

数学表示

\begin{align*} X &= \int S(\lambda) \times \overline{x}(\lambda) \, d\lambda \\ Y &= \int S(\lambda) \times \overline{y}(\lambda) \, d\lambda \\ Z &= \int S(\lambda) \times \overline{z}(\lambda) \, d\lambda \end{align*}

CIE 1931 xy

定义

x = \frac{X}{X + Y + Z} \\ y = \frac{Y}{X + Y + Z}

xy特点

  • 马蹄形色度图
  • x + y ≤ 1(约束条件)
  • 光谱轨迹:马蹄形边界
  • 白点:通常为 (0.3127, 0.3290)

取值范围

  • x:0.0 - 0.7
  • y:0.0 - 0.8
  • 约束:x + y ≤ 1

颜色分布

  • 红色区域:右上角
  • 绿色区域:左上角
  • 蓝色区域:底部

CIE1931图示

CIE1931


CIE 1976 u'v'

u'v'定义

u' = \frac{4X}{X + 15Y + 3Z} \\ v' = \frac{9Y}{X + 15Y + 3Z}

u'v'特点

  • 更均匀的颜色感知
  • 线性色度空间
  • 更好的颜色匹配精度

u'v'取值范围

  • u':0.0 - 0.635
  • v':0.0 - 0.6

与 xy 的转换

\begin{aligned} &\text{xy 到 u'v':} \\ &\quad u' = \frac{4x}{-2x + 12y + 3} \\ &\quad v' = \frac{9y}{-2x + 12y + 3} \\[1em] &\text{u'v' 到 xy:} \\ &\quad x = \frac{9u'}{6u' - 16v' + 12} \\ &\quad y = \frac{4v'}{6u' - 16v' + 12} \end{aligned}

CIE1976图示

CIE1976


CIE-LAB

CIE-LAB定义

L^* = 116 \times f\left(\frac{Y}{Y_n}\right) - 16 \\ a^* = 500 \times \left[f\left(\frac{X}{X_n}\right) - f\left(\frac{Y}{Y_n}\right)\right] \\ b^* = 200 \times \left[f\left(\frac{Y}{Y_n}\right) - f\left(\frac{Z}{Z_n}\right)\right]

其中:

f(t) = \begin{cases} t^{1/3} & t > (6/29)^3 \\ \frac{1}{3} \times (29/6)^2 \times t + \frac{4}{29} & t \leq (6/29)^3 \end{cases}

CIE-LAB特点

  • L*:亮度(0-100)
  • a*:红绿轴(-128 到 +127)
  • b*:黄蓝轴(-128 到 +127)
  • 感知均匀性:颜色差异与人眼感知一致

CIE-LUV

  • 全称CIE 1976(L*,u*,v*)(也作CIELUV)色彩空間
  • L*表示物体亮度,u* 和 v* 是色度。
  • 由CIE XYZ色彩空间经简单变换得到,具备视觉统一性。
  • 与CIE LAB色彩空间类似。
  • 对于一般的图像,u* 和 v* 的取值范围为-100到+100,亮度为0到100。
  • 色度图( 以 u' 、 v' 为坐标轴,见上一章节)

CIE-LUV 定义

L^* = 116 \times f\left(\frac{Y}{Y_n}\right) - 16 \\ u^* = 13 \times L^* \times (u' - u'_n) \\ v^* = 13 \times L^* \times (v' - v'_n)

CIE-LUV特点

  • L*:亮度分量
  • u*:色度分量
  • v*:色度分量
  • 基于 u'v' 色度图

与 u'v'L 的关系

\begin{aligned} &\text{L*u*v* 到 u'v'L:} \\ &\quad L = L^* \\ &\quad u' = \frac{u^*}{13 L^*} + u'_n \\ &\quad v' = \frac{v^*}{13 L^*} + v'_n \\[1em] &\text{u'v'L 到 L*u*v*:} \\ &\quad L^* = L \\ &\quad u^* = 13 L^* (u' - u'_n) \\ &\quad v^* = 13 L^* (v' - v'_n) \end{aligned}

实际应用

LED 照明控制

RGB → XYZ → (xyY) → PWM → LED 驱动信号

显示器校准

输入颜色 → CIE 标准空间 → 显示器空间

颜色匹配

\Delta E = \sqrt{(\Delta L^*)^2 + (\Delta a^*)^2 + (\Delta b^*)^2}

标准转换

X, Y, Z 转换为 L*, u*, v*

  • L* 的计算(基于 Y/Y₀):
    L^* = \begin{cases} 116 \left( \frac{Y}{Y_0} \right)^{1/3} - 16, & \text{if } \frac{Y}{Y_0} > 0.008856 \\ 903.3 \left( \frac{Y}{Y_0} \right), & \text{if } \frac{Y}{Y_0} \leq 0.008856 \end{cases}
  • u* 与 v* 的计算:
    u^* = 13L^*(u' - u_0), \quad v^* = 13L^*(v' - v_0)
  • u′ 与 v′ 的定义:
    u' = \frac{4X}{X + 15Y + 3Z}, \quad v' = \frac{9Y}{X + 15Y + 3Z}
  • 参考白点的 u₀′ 和 v₀′:
    u_0 = \frac{4X_0}{X_0 + 15Y_0 + 3Z_0}, \quad v_0 = \frac{9Y_0}{X_0 + 15Y_0 + 3Z_0}

L*, u*, v* 反向转换为 X, Y, Z

    1. 计算参考白点的 u_0, v_0
      (假设已知参考白点的 X_0, Y_0, Z_0)
    u_0 = \frac{4X_0}{X_0 + 15Y_0 + 3Z_0}, \quad v_0 = \frac{9Y_0}{X_0 + 15Y_0 + 3Z_0}
  • 计算中间变量 u′ 和 v′:

    u' = \frac{u^*}{13L^*} + u_0, \quad v' = \frac{v^*}{13L^*} + v_0
  • 计算 Y(亮度):

    \text{若 } L^* > 8: \quad Y = Y_0 \left( \frac{L^* + 16}{116} \right)^3
    \text{否则:} \quad Y = Y_0 \cdot \frac{L^*}{903.3}
  • 利用 u′, v′, Y 计算 X, Z:

    X = Y \cdot \frac{9u'}{4v'}
    Z = Y \cdot \left( \frac{12 - 3u' - 20v'}{4v'} \right)

常用数值表

标准白点坐标

标准xyu'v'
D650.31270.32900.19780.4683
D500.34570.35850.20920.4881
E0.33330.33330.21050.4737

常用颜色坐标

颜色xyu'v'
红色0.64000.33000.45070.5229
绿色0.30000.60000.12540.5625
蓝色0.15000.06000.17540.1579

常用标准白点xy值

WhitePoint_xy

常用标准白点刺激值

WhitePoint_CIE


总结

关键要点

  1. CIE 1931:基础颜色空间,定义了 XYZ 和 xy
  2. CIE 1976:改进的均匀颜色空间,包括 u'v' 和 Lab*
  3. 颜色转换:不同空间之间的数学转换关系
  4. 实际应用:LED 控制、显示器校准、颜色匹配

参考资料


本笔记基于 CIE 标准和个人学习经验整理,如有错误请指正。

作者:Jiang
版本:1.0